SAVAŞ VE BARIŞ (TOLSTOY) ROMAN ÖZETİ
Eserin Adı: Savaş ve Barış
Yazarın Adı: Tolstoy
Kullanılan Baskı: Birinci baskı, İstanbul, Ağustos 2001. Mavi Yelken
Yayınları.
Konusu: 1804â€
lerde başlayan bu olay Çar Rusyaâ€
sının Fransa ile olan
savaşlarını ve devamında gelişen olayları anlatıyor.
Ana Fikri: Her zaman kalbimizden gelen ve doğru bulduğumuz sese uymalıyız,
çünkü o ses hiçbir zaman yalan söylemez.
Türü: Savaş ve Barış, Rusya-Fransa savaşlarını konu edindiği için
tarihî romandır.
Eser Adı ile Muhteva: “Savaşâ€ Rusya ile Fransa arasında geçen
mücadeleyi anlatırken, “Barışâ€ ise romanda geçen aşkları
anlatmaktadır.
Özet:
İhtiyar Prens Bezukof uzun zamandan beri hastadır ve ölümle
pençeleşmektedir. Bütün çocukları onun öldüğünde mirası nasıl
dağıtacağını merak ederler ve ihtiyar adam bütün parasını çok sevdiği
oğlu Piyerâ€
e bırakmıştır. Petersburg kibar alemin de pek saygın bir yere
sahip olmayan Piyer şimdi el üzerinde tutuluyordu.
Fransa ile yapılacak savaş başlamak üzere idi ve hazırlıklar
yapılıyordu. Bu savaşa Andre, Nikola, Denisof ve daha niceleri gidiyordu.
Bütün alaylar hazırlandıktan sonra savaş başlar. Uzun uğraşlar sonucu
Fransız orduları püskürtülür.
Petersburg kibar aleminin sayılı isimlerinden olan Prens Vasili, güzelliği
ile tanınmış kızı Elenâ€
i, zengin olması sebebiyle Piyer ile evlendirmek
istiyordu. Bir balodaonları bir araya getiren Vasili daha sonra aralarından
çekildi. İlk açılan Prenses Piyerâ€
i öptü ve sonrasında evlendiler.
Fransızâ€
lar bir daha taarruz edeceklerdi. Her şey Osterliç Savaşından
bir gün önce hazırlandı. Savaş başladığından bir süre sonra Ruslar
büyük kayıplar vermeye başlamışlardı. Sonunda Rusya yenildi, İmparator
yaralanmış, Başkumandan vurulmuş, diğerleri ise kaçmışlardı. Prens
Andre savaş alanında kalmıştı ve Fransızlar tarafından esir
alınmıştı.
Piyerâ€
in kulağına Dolokofâ€
un Elenâ€
i lekelediği gelmişti ve o zamandan
beri canı çok sıkkındı. Sofrada hep birlikte oturuyorlarken Dolokofâ€
un
elinde bulunan kâğıdı istemiş ve Dolokofâ€
da vermeyince Piyer ona bir
düello teklif etmiş, bu düelloda onu yaralamıştı. Dolokof yerde yaralı
yatarken onu Nikola almıştı. Bu olaydan sonra Piyer karısı Elenâ€
i terk
etti.
Andreâ€
nin evine onun esir düştüğü haberi çoktan gelmişti ve
oradakileri çok üzmüştü. Karısı Liza doğum dönemlerine giriyordu. Bir
zaman sonra Lizaâ€
nın sancıları artmış ve doğurmasının vakti gelmişti.
O anda içeriye Andre girdi. Fransızlar onu serbest bırakmışlardı.
Lizaâ€
yı gördükten sonra dışarı çıkarıldı. Girdiğinde ise bir erkek
çocuk dünyaya getirmiş olan Liza ölmüştü.
Çar ile Napolyon arasındaki bağ o kadar güçlenmişti ki artık savaş
olmuyor, hatta bazı kesimler Çarâ€
ın kız kardeşlerinin birinin Napolyon
ile evleneceği söylentisi bile çıkmıştı.
Piyer Petersburg masonluğunun üyelerinden biri oldu. Mason olduktan sonra
karısı Elenâ€
in ondan af dileme niyetinde olduğunu öğrendi. Hatta bununla
ilgili bir mason gelerek ona karısını kabul etmesi hakkında nasihatte bulur,
eğer karısını kabul etmese bunun masonluğa uymayacağını da söyler.
Piyer karşısında herkesin bir ağız birliği etmiş olduğunu anlar ve kabul
eder.
Petersbugâ€
da düzenlenen bir baloda Andre Nataşaâ€
yı görür ve çok
beğenir. Baloda onunla birkaç kere dans eder. Balodan sonra bile onu
unutamamaktadır. Piyerâ€
in cesaretlendirmeleri ile gidip açılmaya karar
verir. Önce Nataşaâ€
nın annesine konuyu açar, kadın kabul eder. Daha sonra
gidip Nataşaâ€
ya bu konuyu açtığında kız da havalara uçmuştur. Fakat
arada tek bir sorun kalmıştır, o da Andreâ€
nin babasının düğünü bir
yıl sonra yapma isteğidir. Bu bir yıl boyunca Andre yurt dışında gezmeli
ve dolaşmalıdır. Nataşa bu öneriyi kabul eder ve hep onu bekleyeceğini
söyler. Andre gitmeden önce gizlice nişanlanırlar.
Andre gezide olduğu sırada Nataşa bir baloya katılır. Orada Prens
Vasiliâ€
nin işe yaramaz oğlu Anatolu görür. Anatol Nataşa ile tanışmak
isteğindedir. Anatol kız kardeşi Elen sayesinde Nataşa ile tanışır.
Onunla uzun süre konuşur ve gelecek baloya davet eder. Nataşa konuşmadan
sonra fazla ileri gittiğini düşünür ve pişman olur. Daha sonrasında davet
edildiği baloya gider. Orada Anatol onu karşılar ve ona onu sevdiğini
söyler. Nataşa ona nişanlı olduğunu söylediği halde adam aldırmaz.
Nataşa bundan çok etkilenir ve onu sevmeye başlar. Balodan döndükten sonra
olayı Sonyaâ€
ya anlatır. Sonya o adamdan kimseye hayır gelmeyeceğini, işe
yaramazın teki olduğunu anlatmaya çalışsa da Nataşa onu dinlemez ve hatta
ona karşı olan hakaretlerinden dolayı bozuşurlar. Sonya zamanla
Nataşaâ€
nın Anatol ile kaçma planları yaptığını anlar ve bu konuyu
hemen Nataşaâ€
nın amcasına açmaya karar verir. Gece Anatolâ€
a Dolokof
yardım ediyordu. Anatol kapıdan girip birkaç adım ilerledi. Fakat
karşısına iri bir adam çıktı. Anatol kıvrak bir hareketle onun elinden
kurtuldu. Nataşa, Piyerâ€
den Anatolâ€
un evli olduğunu duyunca bu ilişkiye
son verdi ve Sonya ile konuşmaya başladılar.
Fransa-Rusya savaşı gene başlamıştı. Bu savaşa Nikola, Andre gibi eski
askerlerin yanında yeni olan Piyer de katıldı. Savaşta Fransa ilerliyor ve
Lisi-Goriâ€
ye kadar gelmeye başlıyordu. Andre Mariâ€
ye ve ihtiyar prense bir
mektup göndererek hemen Moskovaâ€
ya gitmelerini söyler.
İhtiyar prens oradan ayrılmadan önce bir felç geçirir. Sağ tarafı
tutmamaktadır. Mari hâlâ ona bakmaktadır.İhtiyar prens bu halde bazı
şeylerin farkına varmaya başlar. Prenses Mariâ€
ye çok çektirdiğini anlar,
sürekli ondan özür diler. Doktor gelip onu muayene ediyordu ve bir gün onu
yatağında ölü buldular.
Mariâ€
nin Moskovaâ€
ya gitmesine mujikler engel oluyordu. Oradan geçerken
bunu gören Nikola Mariâ€
ye yardım ederek onun oradan kurtulmasını
sağladı. O anda Mari ile Nikola arasında ilk elektriklenme gerçekleşti.
Fransız orduları Moskovaâ€
ya da yaklaşmaya başladılar. Kısa süre sonra
Moskovaâ€
yı da aldılar. Herkes arabalarıyla gitmekteydi. Arkalarına
baktıklarında ise Moskova yanıyordu.Andre bu savaşta çok ağır
yaralanmıştı. Rostof ailesi de yüklerini arabalara yüklüyordu. Fakat daha
sonra o yüklrin bir kısmını boşaltıp savaş yaralılarını almaya
başladılar. Bir köyde mola verdiklerinde yaralılar boşaltıldı ve herkes
dinlenmeye çıktı. Nataşa, yaralıların arasında Andreâ€
nin de olduğunu
duyunca gözüne uyku girmedi ve gidip ona baktı. Nataşa ondan
yaptıklarından dolayı özür diledi ve ona onu sevdiğini söyledi.
Andreâ€
nin durumu çok ağırdı. Ateşi düşmüyordu.
Moskovaâ€
da kalan Piyer birisine yardım etmeye çalışırken, kendisinin
kundakçı olduğunu sanan askerler onu tutuklarlar ve ceza evine koyarlar.
Oradan bir grup ile birlikte çıkarılırlar ve bu gruptaki bir kaç insan
kurşuna dizilir. Kendisinin kurtulduğuna şaşmaktadır.
Piyerâ€
in karısı Elen anjin sebebiyle ölür. Yine aynı günlerde
Nikolaâ€
ya bir mektup gelir ve bu Sonyaâ€
dandır. Sonya ona aşklarının
artık sürmeyeceğini anlatır. Bu mektubu Nikola hemen Mariâ€
ye götürür.
Bu mektup sayesinde Nikola-Mari aşkı daha da alevlenir. Mari bundan sonra
Andreâ€
nin yanına gitmeye karar verir ve yanında küçük Nikolenkaâ€
yı da
götürür. İki gün boyunca Andreâ€
nin başından ayrılmadılar. İki gün
sonra Andre öldü.
Fransa Moskovaâ€
yı ve diğer aldığı yerleri elde tutamadı ve büyük bir
ger çekiliş başlar. Bu geri çekiliş esnasında Nataşaâ€
nın henüz on
altı yaşındaki kardeşi Petiya kaçanların peşinden kovalarken kafasına
kurşun alarak öldü. Rostofâ€
lar bunun acısını da yaşamak zorunda
kaldılar.
Nataşa Andre ve Petiyaâ€
nın acısın unuttuktan sonra Piyer Mariâ€
nin de
yardımıyla Nataşa ile evlendi.
Nikola ile Mari yaklaşık Piyerâ€
lerin evliliğinden bir veya iki yıl sonra
evlendiler. Nikola babasının girdiği borçları ve zararların hepsini
kapattı. Hem de Mariâ€
nin hiçbir hissesini satmadan.
Nikola ile Mariâ€
nin bir kızları olur. Nataşa ile Piyerâ€
in ise üç
kızları ve bir de erkek çocukları olur. Andreâ€
nin oğlu Nikolenka ise
Piyerâ€
i babası olarak görüyor ve hep onu örnek alıyordu.
Olay Örgüsü:
- Piyerâ€
in babasının hastalanıp ölmesi.
- Savaş hazırlıklarının yapılması ve savaşın başlaması.
- Piyer ile Elenâ€
in evlenmesi.
- Andreâ€
nin esir düşmesi.
- Piyerâ€
in Dolokof ile düello yapması.
- Andreâ€
nin dönüşü ve Lizaâ€
nın ölümü.
- Piyerâ€
in Elenâ€
i tekrar kabul etmesi
- Andreâ€
nin Nataşaâ€
ya aşık olması.
- Nataşaâ€
nın Anatolâ€
a aşık olması.
- Savaşın tekrar başlaması.
- Andreâ€
nin tekrar ortaya çıkması.
- Piyerâ€
in esir düşmesi.
- Andreâ€
nin ölümü.
- Nataşa ile Piyerâ€
in evliliği.
- Nikola ile Mariâ€
nin evlenmesi.
Şahısların Değerlendirilmesi:
Piyer: İri yapılı, cesur bir adamdır, fakat biraz çekingendir. Babası
Prens Bezukofâ€
un nikahsız bir kadından olma çocuğudur. İlk olarak
Elenâ€
i sevmekteydi fakat daha sonra Nataşaâ€
ya değişik duygular hissetmeye
başlamıştır. Fakat Andreâ€
den dolayı ona açılamamaktadır. Karısının
ölümünden sonra ona daha da aşık olmaya başlamıştır.Andre öldüğünde
evlenmişlerdir.
Andre: Kısa boylu cesur ve akıllı bir askerdir. Prenses Liza ile evlidir.
Karısı doğururken öldükten sonra Nataşaâ€
ya açılmaya karar vermiştir.
Son savaşta ağır yaralanması sebebiyle hayatını kaybetmiştir. Arkasında
yetim bir çocuk bırakmıştır. Piyerâ€
in iyi bir dostudur.
Nikola: Çok büyük bir vatanseverdir. Ailesine çok düşkün, hep onların
dediğinin olmasını isteyen bir karakterdir. Hatta bu sebepten dolayı, biraz
da çıkan aksiliklerden dolayı sevdiği kızı, Sonyaâ€
yı terk etmiştir.
Daha sonra gölünü Prenses Mariâ€
ye kaptırıp onunla evlenmiştir.Savaşa
askerlik yapmaya gitmiştir.
Nataşa: Yaşadıklarından çok çabuk etkilenen bir kızdır. Aşk
bakımından kararları çok değişmektedir. Önce Borisâ€
e gönlünü
kaptırır, daha sonra Andreâ€
ye, sonrasında Anatolâ€
a ve sonra tekrar
Andreâ€
ye dönmüştü, fakat Andre aynı günlerde ölür. Bunun etkisini
üzerinden attığında Piyerâ€
le evlenmiş ve mutlu bir yaşam sürmüşler.
Sonya: Fakir ama çok güzel bir kızdır. Kuzeni Nikolaâ€
yı sevmektedir ve
aşkı karşılıksız değildir, fakat bir süre sonra ona bir mektup yazarak
ayrılmıştır. Nikola, Mari ile evlendiğinde Mariâ€
den nefret etmeye
başlmıştır.
Mari: Biraz çirkindir, fakat vefalı bir insandır. Babasının ona o kadar
çektirmesine rağmen onu ölümüne kadar yalnız bırakmamıştır.
Nikolaâ€
yı sevmektedir.
Elen: Çok güzel, fakat az huysuzdur. Erkeklerin hepsi ona hayrandır. O
yaşadığı yanlış bir şeyden dolayı Piyerâ€
le kısa süreliğine
bozuşur. Daha sonrasında anjinden ölür.
Liza: Andreâ€
nin eşidir ve ona çok bağlıdır. Çok güzel bir kadındır
ve bir o kadar da güzel huyludur. Doğum yaparken ölmektedir.
Denisof: Oldukça cana yakın ve samimi bir insandır. Nataşaâ€
yı
sevmektedir, fakat Nataşa ona yüz vermeyince vazgeçer.
Dolokof: Denisofâ€
un tam tersine bir adamdır. Bir zamanlar Piyerâ€
in
arkadaşı idi, fakat Piyerâ€
in karısı Elenâ€
i lekelemesi sebebiyle Piyer
onu arkadaşlıktan siler. Daha sonra Sonyaâ€
ya bir evlilik teklifinde bulunur
fakat Sonya onu kabul etmeyince vazgeçer.
Zaman:
Bu olay 1804â€
lerde başlamıştır. Fransa-Rusya savaşları dönemini
anlatmaktadır.
Mekân:
Olayın geçtiği veya söz edilen belirli bir yer yoktur; birkaç yer
mevcuttur. Bunlar Lisi-Gori, Moskova ve St. Petersburgâ€
dur.
Dil, Üslûp ve Anlatım: Yazar akıcı ve sade bir dil kullanmıştır. Bu
doğrultuda anlatımda açık ve akıcıdır. Yer yer süslü anlatımlara yer
verilmiştir. Fakat geneli sade bir şekilde yazılmıştır